Τα Τέσσερα «Κλειδιά» του Νέου Λυκείου – Η Κυβέρνηση Θέτει σε Δημόσια Διαβούλευση τη Μεγαλύτερη Μεταρρύθμιση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

 

Το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού προχωρά σε μία από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις των τελευταίων δεκαετιών, με στόχο τη ριζική αναμόρφωση της λειτουργίας του Λυκείου και του συστήματος πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Με κεντρικό άξονα τη θέσπιση του Εθνικού Απολυτηρίου, οι αλλαγές προωθούνται χωρίς αιφνιδιασμούς, με την έναρξη εφαρμογής να έχει προγραμματιστεί για τους μαθητές που ολοκληρώνουν φέτος το Γυμνάσιο και θα φοιτήσουν στην Α΄ Λυκείου το σχολικό έτος 2026–2027.

Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, παρουσίασε το πλαίσιο των παρεμβάσεων στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος υπογράμμισε ότι οποιαδήποτε αλλαγή στις Πανελλαδικές Εξετάσεις απαιτεί ευρεία κοινωνική και πολιτική συναίνεση, καθώς πρόκειται για έναν θεσμό αδιάβλητο και αξιοκρατικό. Ο δημόσιος διάλογος με πολιτικά κόμματα, πανεπιστημιακούς και εκπαιδευτικούς φορείς ξεκινά επίσημα τις επόμενες ημέρες στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.

Τα Τέσσερα «Κλειδιά» που Ορίζουν το Νέο Λύκειο

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Υπουργείου, το νέο σύστημα συγκροτείται γύρω από τέσσερις κεντρικούς πυλώνες:

1. Συνδυασμός ενδοσχολικής και εξωτερικής αξιολόγησης

Η αναβαθμισμένη Τράπεζα Θεμάτων, με 13.000 θέματα, αποτελεί τον βασικό μηχανισμό διασφάλισης αξιοπιστίας.

• Στην Α’ και Β’ Λυκείου οι προαγωγικές εξετάσεις μετατρέπονται σε εξετάσεις εθνικού τύπου.
• Το 100% των θεμάτων θα προέρχεται από την Τράπεζα Θεμάτων.

2. Ενίσχυση του ρόλου του Λυκείου στην τελική βαθμολογία

Για πρώτη φορά, η βαθμολογία και των τριών τάξεων Λυκείου θα συνυπολογίζεται στο Εθνικό Απολυτήριο. Η κυβέρνηση εξετάζει μεταβατική περίοδο εφαρμογής, με πιθανό σενάριο την εξαίρεση της Α’ Λυκείου για τα πρώτα χρόνια.

3. Σταδιακή αλλαγή του τρόπου πρόσβασης στα πανεπιστήμια

Στόχος είναι οι Πανελλαδικές Εξετάσεις να παύσουν να έχουν τον αποκλειστικό ρόλο στην εισαγωγή στα ΑΕΙ.
Το σχέδιο προβλέπει:

• Εθνικού τύπου εξετάσεις στο τέλος κάθε τάξης Λυκείου.
• Συνυπολογισμό της επίδοσης ανά τάξη με ποσοστά 20% (Α΄), 30% (Β΄) και 50% (Γ΄).
• Πρόταση για εισαγωγή σε ορισμένες σχολές μόνο με το Εθνικό Απολυτήριο και χωρίς Πανελλαδικές.

4. Πιστοποίηση γνώσεων και δεξιοτήτων πριν τη χορήγηση του Απολυτηρίου

Το Εθνικό Απολυτήριο θα περιλαμβάνει ενιαίο πακέτο προσόντων που θα αποδεικνύουν τη μάθηση και τις δεξιότητες των μαθητών:

• Πιστοποίηση Πληροφορικής
• Πιστοποίηση Γλωσσομάθειας
• Συγκεντρωτικές βαθμολογίες όλων των τάξεων

Βαθμολόγηση και Αξιοπιστία – Νέες Δομές και Διαδικασίες

Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) αναβαθμίζεται και αναλαμβάνει:

• Την επιστημονική επιμέλεια της Τράπεζας Θεμάτων
• Τη σύνταξη των μαθημάτων βαρύτητας
• Την οργάνωση εξεταστικών διαδικασιών
• Τη σύσταση εθνικού σώματος αξιολογημένων βαθμολογητών
  Το Υπουργείο εξετάζει την καθιέρωση εξωτερικής ή διπλής βαθμολόγησης, ώστε η αξιοπιστία να μην εξαρτάται αποκλειστικά από την εσωτερική κρίση του εκπαιδευτικού.

Χρονοδιάγραμμα και Διασφάλιση Ομαλής Μετάβασης

Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι καμία αλλαγή δεν θα εφαρμοστεί βεβιασμένα. Η έναρξη ισχύος από το 2026–2027 εξαρτάται από την ολοκλήρωση της απαραίτητης προετοιμασίας, ιδίως σε ό,τι αφορά:

• την πλήρη λειτουργία της νέας Τράπεζας Θεμάτων
• την παραγωγή των Πολλαπλών Βιβλίων
• τη διαμόρφωση του πλαισίου των εξετάσεων
• την επαρκή ενημέρωση της εκπαιδευτικής κοινότητας

Σε Κέντρο Εστίασης η Ψυχολογία των Μαθητών

Η υπουργός αναγνώρισε την ανάγκη μείωσης του άγχους και του ψυχολογικού φορτίου που προκαλεί το υφιστάμενο σύστημα εξετάσεων. Το υπό διαμόρφωση Νέο Λύκειο στοχεύει σε μια ολιστική εκπαίδευση, που δεν θα λειτουργεί αποκλειστικά ως προθάλαμος των Πανεπιστημίων, αλλά ως αυτόνομη εκπαιδευτική βαθμίδα με σαφή παιδαγωγική υπόσταση.

Το Υπουργείο Παιδείας ανοίγει επίσημα έναν εκτενή και τεκμηριωμένο διάλογο για μία μεταρρύθμιση που φιλοδοξεί να αλλάξει το μαθησιακό τοπίο της χώρας, διασφαλίζοντας αξιοπιστία, διαφάνεια, λιγότερο άγχος για τους μαθητές και ουσιαστικές προοπτικές για τη σχολική και ακαδημαϊκή τους πορεία.