Δέκα σημεία εκπαιδευτικής πολιτικής για τα οποία τα κόμματα πρέπει να τοποθετηθούν συγκεκριμένα με τα προγράμματά τους
Καραγιάννης Ιωάννης, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Μαθηματικών Ν. Κυκλάδων και 9ης ομάδας σχολείων ΔΔΕ Α΄Αθήνας
Ορισμένα από τα σημαντικά θέματα τα οποία θα έπρεπε να αποτελέσουν αντικείμενο διαλόγου μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και να συμπεριληφθούν στην προγραμματική ατζέντα τους, συγκεκριμένα και όχι με γενικόλογες και αόριστες αναφορές, είναι μεταξύ άλλων και τα παρακάτω:
1. Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας (Τ.Θ.Δ.Δ.)
Η Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας(Τ.Θ.Δ.Δ.), παρά τα
προβλήματά της, που αφορούν στο περιεχόμενο των θεμάτων καθώς και στον
τρόπο εφαρμογής της, με την κλήρωση των θεμάτων στις προαγωγικές και
απολυτήριες εξετάσεις, αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για τον/την
εκπαιδευτικό που η διδακτική του αξιοποίηση, στο πλαίσιο του μέτρου και
του εφικτού, συμβάλλει στην αναβάθμιση της ποιότητας του μαθήματος.
Θα έπρεπε όμως να επικαιροποιηθεί, αφαιρώντας θέματα που δεν
ανταποκρίνονται στο επίπεδο του σχολικού βιβλίου καθώς και στο επίπεδο
των μαθητών (ακόμα και μαθητών υψηλών επιδόσεων).
Τέλος, για τα ΕΠΑ.Λ. ουσιαστικά απαιτείται, εκ του ρόλου τους, αναμόρφωση της διδακτέας ύλης σε άλλο πλαίσιο από αυτό των ΓΕ.Λ. και πλήρως προσαρμοσμένη σε Εφαρμοσμένα Μαθηματικά που ευρέως χρησιμοποιούνται και σε τεχνικές ειδικότητες που υπάρχουν στα Προγράμματα Σπουδών των ΕΠΑ.Λ..
2. Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (Ε.Β.Ε.)-Σύστημα εισαγωγής στα Α.Ε.Ι.
Η εφαρμογή του αλγόριθμου για τον υπολογισμό της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (Ε.Β.Ε.) στα ΑΕΙ μέχρι σήμερα οδήγησε, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε στρεβλώσεις και σε άδικα αποτελέσματα. Δεν μπορούμε, με αυτόν τον τρόπο, να αποφανθούμε ακόμα αν η "φραγή" αυτή είχε ως συνέπεια την αύξηση του επιπέδου ετοιμότητας των φοιτητών που εισάγονται στα Α.Ε.Ι. και τη βελτίωση της φοιτητικής τους πορείας εντός των ΑΕΙ. Ωστόσο, είναι λογικό να υπάρχουν ακαδημαϊκά προαπαιτούμενα, κατά περίπτωση, για την εισαγωγή μαθητών/τριών στα ΑΕΙ με τρόπο που να αντιστοιχεί στην επιλεγόμενη σχολή τους καθώς και στη γενικότερη συγκρότηση του/της υποψηφίου, όπως συμβαίνει σχεδόν ως παγκόσμια ακαδημαϊκή πρακτική, με διαφορετικούς τρόπους από χώρα σε χώρα. Επομένως η Ε.Β.Ε. χρειάζεται αναθεώρηση και υπολογιστικό ορθολογισμό. Ταυτόχρονα, για όσους δεν εισάγονται θα πρέπει να υπάρχει η δεύτερη ευκαιρία με αναβαθμισμένη επαγγελματική κατάρτιση.
Οποιαδήποτε πολιτική παρέμβαση, και ιδιαίτερα προεκλογική, σχετικά με οποιοδήποτε θέμα αφορά στις Πανελλαδικές Εξετάσεις, αποπροσανατολίζει τους μαθητές και ανησυχεί τους γονείς τους, ειδικά σε περίοδο Πανελλαδικών Εξετάσεων και είναι ανεπίτρεπτη. Αυτή η παρατήρηση αφορά κυρίως στον χρόνο που εξαγγέλλεται η αλλαγή και όχι στην προγραμματική δέσμευση ενός κόμματος να αλλάξει μια ρύθμιση που εκτιμά ότι δεν είναι ωφέλιμη. Οποιαδήποτε αλλαγή υπόσχονται τα κόμματα δεν θα πρέπει να αφορά στο τρέχον σχολικό έτος.
Το σύστημα εισαγωγής των μαθητών/τριών στα Α.Ε.Ι. απαιτεί αναμόρφωση χωρίς να θιγεί το αδιάβλητο και το αντικειμενικό των Πανελλαδικών Εξετάσεων.Δεν είναι δίκαιο να κρίνεται η εισαγωγή ή όχι ενός υποψήφιου από την επίδοσή του σε μαθήματα μια φορά σε 10 ημέρες εξετάσεων. Θα μπορούσε να υπάρχει εξέταση και σε μαθήματα της Β΄ τάξης των ΓΕ.Λ. και ΕΠΑ.Λ. και με συντελεστες βαρύτητας, ανά τάξη, να υπολογίζεται ένας βαθμός αποφοίτησης στο πλαίσιο ενός εθνικού απολυτηρίου το οποίο θα αποτελεί το βασικό κριτήριο, αλλά όχι το μοναδικό, εισαγωγής στα ΑΕΙ.
3.Άρθρο 16-Αναθεώρηση
Η Ελλάδα δεν μπορεί πλέον να βαδίσει άλλο χωρίς την αναγνώριση των μη κρατικών-μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων και οφείλει να συμβαδίσει με τη διεθνή πρακτική. Ωστόσο, αυτό πρέπει να γίνει με τον τελικό έλεγχο πιστοποίησης από την πολιτεία η οποία οφείλει να θεσπίσει τους όρους, τους κανόνες και τις προϋποθέσεις της αναγνώρισης (η Ευρωπαϊκή οδηγία αφήνει το κάθε κράτος ελευθερο να θεσπίσει κανόνες).Τέλος, αυτό δεν μπορεί να αποτελεί προτεραιότητα της πολιτείας, αφού αυτή οφείλει να προασπίσει, πρωτίστως, τη δημόσια εκπαίδευση. Επομένως πρέπει να αναθεωρηθεί το άρθρο 16 αλλά με προϋποθέσεις ελέγχου.
4. Πολλαπλό βιβλίο & ΝΠΣ
Τα Νέα Προγράμματα Σπουδών (ΝΠΣ), ανεξάρτητα από το περιεχόμενό τους, ουσιαστικά θα μείνουν ανεφάρμοστα αν δεν συνδυαστούν με το πολλαπλό βιβλίο που έχει ήδη καθυστερήσει πολύ. Επομένως, αν ο χρόνος εφαρμογής του πολλαπλού βιβλίου στα Γυμνάσια και στα ΓΕ.Λ. είναι π.χ. το 2027 ή και μετέπειτα, τότε αφού τα ΝΠΣ εκπονήθηκαν το 2020-2021 και επικαιροποιήθηκαν το 2023 δεν θα είναι πια "νέα προγράμματα σπουδών" και οι όποιες επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, που ήδη έχουν υλοποιηθεί από το Ι.Ε.Π. θα βρίσκονται χρονικά μακριά από την εφαρμογή των ΝΠΣ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
5. Διορισμοί εκπαιδευτικών
Οι διορισμοί εκπαιδευτικών θα πρέπει όχι μόνο να ενισχυθούν αλλά και να προγραμματιστούν, με βάση τις πραγματικές ανάγκες σε όλες τις βαθμίδες και σε όλες τις κατηγορίες σχολείων σε βάθος πενταετίας.Το σύστημα διορισμών που στηρίζεται μόνο στο τυπικό προσοντολόγιο οδηγεί σε έναν άνισο, πληρωμένο αγώνα συλλογής πτυχίων με σπουδές και μεταπτυχιακά με οικονομική αμοιβή. Επομένως απαιτείται "μικτό σύστημα" που θα λαμβάνει υπόψη του τόσο τις σπουδές όσο και την προϋπηρεσία αλλά θα περιλαμβάνει και εξετάσεις τύπου ΑΣΕΠ. Ο θεσμός του αναπληρωτή εκπαιδευτικού θα πρέπει να έχει φθίνουσα πορεία και να αντικατασταθεί, σταδιακά, από μόνιμους εκπαιδευτικούς.
6. Μισθολογικό
Η οικονομική υποβάθμιση των εκπαιδευτικών, εδώ και πολλά συνεχόμενα χρόνια, πλην των άλλων, έχει σημαντική επίδραση στη ζωή τους, αλλά και στο διδακτικό-παιδαγωγικό τους έργο. Εκπαιδευτικοί που διορίζονται σε νησιά, που δεν μπορούν να βρουν στέγη και αν βρουν ξοδεύουν τα 2/3 των μηνιαίων τους αποδοχών σε αυτήν. Εκπαιδευτικοί που ξοδεύουν μεγάλα ποσά για μετακινήσεις, χωρίς τη συνδρομή της πολιτείας, όταν υπάρχει μεταφορικό μέσο. Επομένως, απαιτείται τουλάχιστον αναπλήρωση των αποδοχών τους από τον καλπάζοντα πληθωρισμό και περαιτέρω ενίσχυση της "στεγαστικής πολιτικής" για τους εκπαιδευτικούς της παραμεθορίου (όπως άλλωστε απαιτεί και το σύνταγμα, κάτι το οποίο"ηθελημένα" αγνοείται).
7. Σύστημα επιλογής στελεχών εκπαίδευσης
Το σύστημα επιλογής στελεχών έχει αναμορφωθεί πολλές φορές τις τελευταίες δεκαετίες και στην καλύτερη περίπτωση έχει εφαρμοστεί μόνο μια φορά μετά την ψήφισή του.
Το σύστημα επιλογής με ψηφοφορία των εκπαιδευτικών, για την ανάδειξη του Διευθυντή της σχολικής μονάδας αλλά και των ΔΔΕ και ΔΠΕ, που εφαρμόστηκε στο παρελθόν, εκτός της αντισυνταγματικότητάς του, προσθέτει προβλήματα επαγγελματικής κατάρτισης και τυπικών προσόντων των υποψήφιων διευθυντών σχολικών μονάδων.Το σύστημα αυτό δεν έχει ποτέ εφαρμοστεί σε άλλον δημόσιο οργανισμό του ευρύτερου δημόσιου τομέα, πλην της εκπαίδευσης. Δεν υπάρχει όμοιο του σε κανένα ευρωπαϊκό κράτος με τον τρόπο της καθολικής ψηφοφορίας που εφαρμόστηκε εδώ. Επομένως θα πρέπει να βρούμε ένα ορθολογικό σύστημα, αξιοκρατικό και διαφανές. Θεωρητικά το υπάρχον σύστημα εξασφαλίζει τα στοιχεία αυτά, ωστόσο στην εφαρμογή του παρατηρήθηκαν πλήθος από προβλήματα τόσο μοριοδότησης όσο και καθυστέρησης των διαδικασιών καθώς και σύνθεσης συμβουλίων επιλογής. Επομένως απαιτείται, εκ του αποτελέσματος, αναθεώρηση του υπάρχοντος συστήματος επιλογής στελεχών εκπαίδευσης.
8. Λειτουργία των ΠΕΚΕΣ
Η σχεδόν τετραετής εφαρμογή των Περιφερειακών Κέντρων Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕ.Κ.Ε.Σ.), τα οποία ακόμα τυπικά υφίστανται, δεν αντικατέστησαν τον προβληματικό θεσμό του Σχολικού Συμβούλου επιτυχώς. Δεν αποτέλεσαν, δυστυχώς, κέντρα σχεδιασμού εκπαιδευτικής πολιτικής, όπως ήταν ο εξαρχής θεσμικός τους ρόλος-στόχος, δεν υποστηρίχθηκαν επαρκώς και ουσιαστικά και δεν αποτέλεσαν ένα ουσιαστικό συλλογικό όργανο αποφάσεων, αφού ουσιαστικά οι Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου που αποτελούσαν τα ΠΕ.Κ.Ε.Σ. δρούσαν ως μονομελή όργανα έχοντας όμως τη "δυσκαμψία" των αποφάσεων του ΠΕΚΕΣ. Ο νέος θεσμός του Συμβούλου Εκπαίδευσης, που αντικατέστησε τον θεσμό των ΠΕ.Κ.Ε.Σ., με βάση τον Ν. 4823 θα κριθεί στον χρόνο, φαίνεται όμως ο ΣΕ να έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες που αφορούν στον προγραμματισμό, στην οργάνωση, στην καθοδήγηση και στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου (με ένα καθηκοντολόγιο που ακόμα εκκρεμεί η έκδοσή του).
9. Αντισταθμιστική Αγωγή.
Η ενισχυτική διδασκαλία στο Γυμνάσιο παρουσιάζει τα παρακάτω προβλήματα:
Α. Οι εκπαιδευτικοί που πρόκειται να απασχοληθούν στην ενισχυτική διδασκαλία προσλαμβάνονται χρονικά πολύ μετά από την έναρξη του σχολικού έτους με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτό να καλυφθούν μαθησιακά κενά με ομαλή διδακτική διαδικασία. Θα ήταν χρήσιμο η ενισχυτική διδασκαλία να έχει έναρξη εντός του Σεπτεμβρίου, λίγο μετά από την έναρξη του σχολικού έτους, και να απευθύνεται σε μαθητές/τριες που είχαν μαθησιακά κενά από την προηγούμενη τάξη.
Β.Τα ΣΚΕΔ δεν εξυπηρετούν χωροταξικά τους μαθητές που θέλουν να συμμετάσχουν στα μαθήματα της ενισχυτικής διδασκαλίας, αφού σε αρκετές περιπτώσεις, απαιτείται μετακίνησή τους σε μεγάλες αποστάσεις και σε ώρες που είναι ήδη κουρασμένοι. Θα ήταν λειτουργικό (και ταυτόχρονα δαπανηρό) τα μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας να γίνονται στο Γυμνάσιο που φοιτούν οι μαθητές/τριες.
Γ. Δεν υπάρχει σχέδιο και επαρκής υποστήριξη στη διδασκαλία των μαθημάτων της ενισχυτικής διδασκαλίας. Θα ήταν χρήσιμο και λειτουργικό να υπάρξουν οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς που απασχολούνται στην ενισχυτική διδασκαλία, κεντρικά σχεδιασμένες, για την κάλυψη των μαθησιακών κενών των μαθητών/τριών με βάση τα κύρια σημεία της διδακτέας ύλης σε κάθε τάξη και κυρίως των προηγούμενων τάξεων, ώστε να ειναι σε θέση να παρακολουθήσουν τα τρέχοντα μαθήματα με λιγότερες ελλείψεις. Επίσης θα ήταν επιπλέον αποτελεσματικό να υπάρχει σχεδιασμός επιμόρφωσης, ανά ειδικότητα, στους εκπαιδευτικούς που πρόκειται να απασχοληθούν στην ενισχυτική διδασκαλία.
Δ. Δεν υπάρχει καθόλου διδακτική υποστήριξη (εκτός
από τα ειδικά μαθήματα της Γ΄ ΓΕ.Λ.) στους μαθητές/τριες ως συνέχεια του
Γυμνασίου, δηλαδή στο Γενικό και στο Επαγγελματικό Λύκειο. Επομένως
απαιτείται να επεκταθεί η ενισχυτική διδασκαλία και στα μαθήματα του
ΓΕ.Λ. και του ΕΠΑ.Λ.
τόσο σε αυτά που είναι πανελλαδικά εξεταζόμενα όσο και σε αυτά που είναι
γραπτώς εξεταζόμενα στα Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια.
10. Τέλος, το κυριότερο από όλα τα παραπάνω προβλήματα αποτελεί η αυξανόμενη και ανεξέλεγκτη πλέον σχολική (και συνάμα κοινωνική) βία. Να υπάρξει σχεδιασμός με συγκεκριμένους στόχους, ώστε να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν φαινόμενα που καθιστούν πλέον ζητούμενο την ασφάλεια των μαθητών/τριών. Αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ομόθυμα από όλο το πολιτικό φάσμα, το κοινοβούλιο και την πολιτεία πριν να είναι πολύ αργά (με την ελπίδα ότι δεν είναι ήδη).
Αλλά θέματα που θα πρέπει να "ξαναδούν" τα κόμματα και να κάνουν προτάσεις, επικαιροποιώντας συγκεκριμένα τα προγράμματά τους είναι:
Αξιολόγηση
Α. Εσωτερική και Εξωτερική Αξιολόγηση Σχολικής Μονάδας
Β.Ατομική Αξιολόγηση Εκπαιδευτικών
Γ. Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Συστήματος ( "Ελληνική PISA").
Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών
Καινοτομίες (Μέντορες, Συντονιστές, Σύμβουλοι Σχολικής Ζωής)
Α. Μεντορεία
Β. Συντονισμός
Γ. Εσωτερικός Κανονισμός Σχολικής Μονάδας
Δ. Μια Νέα Αρχή στα ΕΠΑ.Λ.
Ε. Παράλληλη στήριξη-ΕΑΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου