Διαφέρουν τα αριστερόχειρα από τα δεξιόχειρα παιδιά;

Θα πρέπει να γίνει από την αρχή σαφές ότι τα παιδιά που γράφουν με το αριστερό χέρι δεν πάσχουν από καμία αρρώστια  ή αναπηρία ούτε διαφέρουν σε τίποτα από τα άλλα παιδιά.

Γράφει ο Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής Στέλιος Μαντούδης. (www.mandou.gr)

Αυτό το θέμα είναι επενδυμένο με πολλές προκαταλήψεις, που έχουν οδηγήσει γονείς και παιδαγωγούς, κυρίως στο παρελθόν, σε λανθασμένους χειρισμούς σε βάρος των παιδιών που χρησιμοποιούσαν στο γραπτό τους λόγο το αριστερό χέρι. Πολλοί ενήλικοι θυμούνται ακόμα την πίεση που είχαν υποστεί να γράφουν με το «καλό χεράκι», αφού ο κόσμος ήταν φτιαγμένος για τους δεξιόχειρες. Πόσοι όμως γνωρίζουν ότι γνωστές προσωπικότητες που προσέφεραν στον πολιτισμό μας, όπως ο Λεονάρντο Ντα Βίτσι, Ο Πικάσο , ο Μιχαήλ  Άγγελος κ.α. ήταν αριστερόχειρες ή αμφιδέξιοι.

Γιατί είναι κάποιος αριστερόχειρας

Ο εγκέφαλος περιλαμβάνει δύο ημισφαίρια, το δεξιό, που είναι υπεύθυνο για τις κινήσεις του αριστερού τμήματος του ανθρωπίνου σώματος, και το αριστερό, που κατευθύνει τις κινήσεις του δεξιού τμήματος. Τα δύο ημισφαίρια επικοινωνούν μεταξύ τους με το μεσολόβιο, δίνοντας την δυνατότητα στον εγκέφαλό να λειτουργεί ως σύνολο. Στους αριστερόχειρες κυριαρχεί το δεξιό τμήμα του εγκεφάλου  που ορίζει το αριστερό χέρι. Η συγκεκριμένη διαδικασία δεν έχει μέχρι σήμερα ερμηνευτεί επιστημονικά. Το μόνο διαπιστωμένο είναι ότι γεννιέται κάποιος αριστερόχειράς. Ωστόσο εάν ένα παιδί είναι πράγματι δεξιόχειρας αυτό μπορούμε να το επιβεβαιώσουμε μετά τα τρία του χρόνια.

Η αριστεροχειρία δεν αφορά μόνο το χέρι αλλά συχνά αναφέρεται και στο αριστερό πόδι, μάτι ή αυτί. Αρκεί να προσέξουμε με ποιο πόδι ξεκινά το παιδί να ανέβει την σκάλα, με ποιο αυτί προσπαθεί να ακούσει, με ποιο χέρι ζωγραφίζει ή πλένει τα δόντια του, πώς χειρίζεται κάτι που απαιτεί δύναμη για να καταλάβουμε αν είναι αριστερόχειρας ή όχι.

Δυστυχώς υπάρχουν ακόμη και σήμερα γονείς που προσπαθούν να επιβάλλουν στα αριστερόχειρα παιδιά να γράφουν με το δεξί. Αυτή η διαδικασία αποτελεί μαρτύριο για το παιδί το οποίο υποχρεώνεται να ανατρέψει τις λειτουργίες των δύο μέρων του εγκεφάλου του. Η εναλλαγή συχνά προκαλεί μια σειρά διαταραχών σε διαφόρους τομείς, όπως στην προσοχή, στην ομιλία, στον γραπτό λόγο 

Τα παιδιά με αριστεροχειρία έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όπως π.χ. προτίμηση των κατασκευαστικών παιχνιδιών, της μουσικής, θυμούνται καλύτερα την μουσική τραγουδιών παρά τους στίχους, αποφεύγουν ανταγωνιστικά παιχνίδια, βλέπουν έντονα όνειρα, χειρονομούν πολύ όταν μιλούν κ.α. Ένας καταπιεσμένος αριστερόχειρας έχει ίσως περισσότερο ανεπτυγμένη την ιδέα του αγώνα και διαθέτει μαχητικότητα, αλλά δεν παύει να αντιμετωπίζει και προβλήματα.

Οι γονείς οφείλουν…

• Να δέχονται την αριστεροχειρία του παιδιού και να μην το πιέζουν να χρησιμοποιεί το δεξί χέρι.
• Να το βοηθήσουν να καταλάβει ότι δεν είναι ούτε άρρωστο ούτε ανάπηρο και δεν έχει λόγους να ντρέπεται για τίποτα.
• Να το ενισχύουν, για να μάθει να τα βγάζει πέρα με καθημερινά μικροπροβλήματα, αφού είναι αναγκασμένο να ζει  σε ένα κόσμο, όπου τα πάντα είναι φτιαγμένα για δεξιόχειρες.
• Να του δίνουν πρωτοβουλίες και να συζητούν μαζί του για τα συναισθήματα του.
• Να επινοούν εργασίες που απαιτούν προσεκτικές μετρήσεις για να ενισχύσουν την αναλυτική σκέψη.
• Να το ενθαρρύνουν να ζωγραφίζει με λεπτομέρειες διάφορα αντικείμενα , για να αναπτύσσει την φαντασία του.
• Τέλος, να έχουν υπόψη τους ότι έχει αρχίσει να λαμβάνεται μέριμνα για την διευκόλυνση των αριστερόχειρων σε πρακτικά θέματα όπως π.χ. κομπιούτερ, ψαλίδα κ.α.