Ερίτιμη κυρία Υπουργέ

Η Εταιρεία Ελλήνων Φιλολόγων, ένα από τα παλαιότερα επιστημονικά σωματεία της χώρας μας με σημαντική παρουσία στην Παιδεία και στον Πολιτισμό, με ιδιαίτερη ανησυχία πληροφορήθηκε ότι δρομολογείται περικοπή ωρών διδασκαλίας στο μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας στην Α ́ τάξη του Γεν. Λυκείου και την προσθήκη τους σε μάθημα Οικονομίας. Αναγνωρίζουμε τη σημασία των Θετικών και Οικονομικών Επιστημών καθώς και γενικότερα της Τεχνολογίας, αλλά όχι εις βάρος της Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας στη διαχρονία τους, που αποτελεί πολιτιστικό θεμέλιο του ελληνικού αλλά και του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Αν τελικά πραγματοποιηθεί η μείωση της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών, για την οποία εκφράζομε την απόλυτη αντίθεσή μας, σοβαρότατες θα είναι οι αρνητικές συνέπειες στη γνώση της ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας, στην ενίσχυση της κριτικής σκέψης και της πολιτιστικής και ιστορικής συνείδησης για τη μαθητική μας κοινότητα.

Η λεξιπενία και η εκφραστική αδυναμία, που ατυχώς χαρακτηρίζουν τον επικοινωνιακό λόγο των νέων μας, θα ενισχυθούν, δεδομένου ότι το λεξιλόγιο της νεοελληνικής μας γλώσσας σε μεγάλο βαθμό βασίζεται στην αρχαία ελληνική ως προς την ετυμολογία και τη σημασία. Και το χειρότερο: η απομάκρυνση από την αρχαία ελληνική γλώσσα και γραμματεία, που είχε κατά καιρούς επιχειρηθεί με περικοπές των ωρών διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών, φαίνεται να αποδυνάμωσε ουσιαστικά και την κατανόηση κειμένων της νεοελληνικής από τους μαθητές μας, όπως κατ’ επανάληψη έχει διαπιστωθεί τα τελευταία χρόνια και στα διεθνή προγράμματα αξιολόγησης μαθητών PISA του ΟΟΣΑ.

Ο ελληνικός πολιτισμός με επίκεντρο την ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία, ως κοιτίδα παιδείας, διανόησης, πνευματικής δημιουργίας και δημοκρατικής συνείδησης, διδάσκεται ευρύτατα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση πολλών ευρωπαϊκών κρατών. Η Ιταλία, για παράδειγμα, πρωτοστατεί με 783 Κλασικά Λύκεια και πολλούς μαθητές. Κλασικά Λύκεια διαθέτει επίσης η Γαλλία και η Κροατία, ενώ η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών ανθεί στην Ισπανία, στη Γερμανία, στην Αυστρία κ.ά.

Πέραν της δευτεροβάθμιας, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση η Ανθρωπιστική Παιδεία ενισχύεται σε διεθνές επίπεδο στην Ενωμένη Ευρώπη, στις Η.Π.Α. και στην Αυστραλία με την ίδρυση εδρών αρχαίας και νέας ελληνικής γλώσσας και γραμματείας. Ακόμη και σε χώρες με διαφορετικό τρόπο γραφής, όπως η Κίνα, παρατηρείται μεγάλο ενδιαφέρον για την αρχαία ελληνική γραμματεία, γεγονός που απέδειξε το εξαιρετικά επιτυχημένο Παγκόσμιο Συνέδριο Κλασικών Σπουδών, που οργανώθηκε στο Πεκίνο τον Νοέμβριο του 2024 με συμμετοχή γνωστών κλασικών φιλολόγων από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο.

Με βάση την οικουμενική αποδοχή της σημασίας της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και γραμματείας για τον σύγχρονο άνθρωπο, δεν είναι κατανοητή τυχόν μείωση των ωρών διδασκαλίας των κλασικών γραμμάτων από την εκπαίδευση της χώρας που τα δημιούργησε.

Κυρία Υπουργέ

Η Εταιρεία Ελλήνων Φιλολόγων, με τη μακρά εμπειρία των μελών της, είναι στη διάθεσή σας για περαιτέρω διευκρινίσεις.

Ευχαριστώντας για την προσοχή σας
Καθηγήτρια Γεωργία Ξανθάκη-Καραμάνου
Πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων
π. Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κλασικών Σπουδών (F.I.E.C.)