Η ανάλυση της Υπουργού Παιδείας Σοφίας Ζαχαράκη για το πολυνομοσχέδιο που αφορά και τις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης

Κατά την τοποθέτησή της στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, η Υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη παρουσίασε αναλυτικά τις βασικές διατάξεις του πολυνομοσχεδίου που αφορά την εκπαίδευση και τα θρησκεύματα, επισημαίνοντας τις θεσμικές παρεμβάσεις και τον στρατηγικό τους χαρακτήρα.

Θρησκευτικά ζητήματα

Η Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά    
Με το άρθρο 3 του νομοσχεδίου ιδρύεται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου για τη Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά – το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστήρι παγκοσμίως, αναγνωρισμένο από την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Η ρύθμιση, όπως τόνισε η Υπουργός, δεν αποσκοπεί στον έλεγχο της Μονής, αλλά στη διασφάλιση της ιστορικής της συνέχειας και στην προστασία του εκκλησιαστικού καθεστώτος πλήρους αυτονομίας. Κάθε απόφαση σχετικά με την περιουσία ή την εκπροσώπησή της θα εγκρίνεται αποκλειστικά από την Ιερά Σιναϊτική Αδελφότητα.

Αναγνώριση των Μπεκτασήδων – Αλεβιτών         
Το άρθρο 49 προβλέπει την ιστορική αναγνώριση των Μπεκτασήδων – Αλεβιτών της Θράκης ως θρησκευτικού νομικού προσώπου. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή κίνηση που κατοχυρώνει την αρχή της θρησκευτικής ελευθερίας και της ισότητας ενώπιον του νόμου, δίνοντας θεσμική υπόσταση σε μια κοινότητα με βαθιές ρίζες και πολιτισμική σημασία για την περιοχή.

Αδειοδότηση χώρων λατρείας         
Με τα άρθρα 33 έως 38 εισάγεται ενιαίο και διαφανές πλαίσιο για την αδειοδότηση, μεταστέγαση ή κατεδάφιση ναών και ευκτηρίων οίκων, με σαφή όρια (150 τ.μ.), υποχρεωτική ανάρτηση πράξης (ΑΔΑ) και καθορισμένες κυρώσεις. Η Υπουργός ανακοίνωσε ότι το όριο αυτό θα επανεξεταστεί άμεσα, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες των θρησκευτικών κοινοτήτων.

Ανώτατη Εκπαίδευση

Ασφάλεια στα Πανεπιστήμια          
Η Υπουργός υπογράμμισε ότι δεν τίθεται δίλημμα μεταξύ ασφάλειας και ελευθερίας. Το νέο πλαίσιο θεσπίζει κανόνες για ανοιχτά, δημοκρατικά και ασφαλή ΑΕΙ, με μελέτες εκτίμησης κινδύνου και χρήση τεχνολογικών μέσων. Οι διοικήσεις που δεν εφαρμόζουν τα προβλεπόμενα μέτρα θα υπόκεινται σε πειθαρχικό έλεγχο.

Διαγραφές φοιτητών
Η διαγραφή φοιτητή θα γίνεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, έπειτα από αμετάκλητη δικαστική απόφαση για κακούργημα και απόφαση πειθαρχικού οργάνου.
Επίσης, για τη διατήρηση της φοιτητικής ιδιότητας τίθεται όριο ολοκλήρωσης του 70% των πιστωτικών μονάδων, μετά από διάλογο με τη Σύνοδο Πρυτάνεων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι φοιτητές που έχουν προχωρήσει σημαντικά στις σπουδές τους θα μπορούν να αποφοιτήσουν.

Σχολική Εκπαίδευση

Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία
Η Υπουργός υπερασπίστηκε τον ρόλο των Προτύπων και Πειραματικών σχολείων, τα οποία – όπως και τα Μουσικά και Αθλητικά – λειτουργούν με ειδικά κριτήρια εισαγωγής και διαχέουν καλές πρακτικές σε γειτονικά σχολεία.
Το 2024 υποβλήθηκαν πάνω από 20.000 αιτήσεις για 4.800 θέσεις, ενώ για το 2025 οι αιτήσεις ανήλθαν σε 28.836 για 6.174 θέσεις, με πλειοψηφία υποψηφίων από οικογένειες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Ειδική Αγωγή και Υποστηρικτικές Δομές

• 5.734 μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής σε τέσσερα χρόνια.
• 16.284 εκπαιδευτικοί παράλληλης στήριξης, αυξημένοι κατά 65% από το 2019.
• Διπλασιασμός Τμημάτων Ένταξης: από 3.638 το 2019 σε 7.244 το 2025.
• Πρόβλεψη δυνατότητας τοποθέτησης δύο εκπαιδευτικών ΕΑΕ στο ίδιο τμήμα, όπου απαιτείται.

Σχολικοί Νοσηλευτές           
Οι σχολικοί νοσηλευτές αυξήθηκαν από 999 το 2018 σε 2.045 το 2025. Για περιπτώσεις όπου δεν επαρκούν, προβλέπεται δυνατότητα κάλυψης δύο σχολείων από τον ίδιο νοσηλευτή, υπό αυστηρές προϋποθέσεις.

Ψυχολόγοι και Κοινωνικοί Λειτουργοί       
Από το 2020 έχουν διοριστεί 881 μόνιμοι επαγγελματίες ψυχοκοινωνικής στήριξης, ενώ με το νομοσχέδιο δημιουργούνται 1.200 νέες οργανικές θέσεις, ενισχύοντας τα Σχολικά Δίκτυα Εκπαιδευτικής Υποστήριξης που πλέον καλύπτουν 5.750 σχολεία.

Η Υπουργός Παιδείας κάλεσε τους βουλευτές να υπερψηφίσουν το πολυνομοσχέδιο, υπογραμμίζοντας ότι «μετατρέπει την κατανόηση των αναγκών της εκπαίδευσης σε συγκεκριμένες πολιτικές πράξεις, με μετρήσιμα αποτελέσματα που ενισχύουν τη δημόσια παιδεία και τις ίσες ευκαιρίες για όλους».