Σε άρθρο του στο esos ο Γ.Γ. Ανώτατης Εκπαίδευσης Οδ. Ζώρας παρουσίασε μια σειρά στοιχείων σχετικά με την χρηματοδότηση των ΑΕΙ. Όσοι γνωρίζουν την πραγματικότητα μπορούν εύκολα να διακρίνουν τους μύθους και τις μισές αλήθειες.

Μύθος πρώτος. Ο τακτικός προϋπολογισμός έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και αυτός του 2024 είναι αυξημένος κατά 11 εκατομμύρια σε σχέση με το 2023. Αναφέρεται δε ότι υπερκαλύπτει την αύξηση του ενεργειακού κόστους. 

Παραλείπεται όμως ότι ταυτόχρονα έχει αυξηθεί το μισθοδοτικό κόστος των εργολαβικών υπαλλήλων, που είναι τεράστιο σε κάποια πανεπιστήμια όπως το ΑΠΘ, και επίσης το κόστος όλων των προμηθειών. Επομένως το 9.5% δεν καλύπτει όλες τις αυξήσεις. Επίσης, τα μεγέθη συγκρίνονται ανάλογα με ότι συμφέρει. Η σύγκριση πρέπει να γίνει με την αντίστοιχη χρηματοδότηση πριν την κρίση, πχ. με το έτος 2008, ή παρουσιάζοντας διαχρονικά στοιχεία για μια εικοσαετία. Η σύγκριση αυτή δείχνει ότι σήμερα η χρηματοδότηση είναι τουλάχιστον στο 50% αυτής του 2008.

Μύθος δεύτερος. Γίνεται εκτεταμένη αναφορά στη χρηματοδότηση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. 

Η χρηματοδότηση αυτή είναι αυτονόητη για όποιον γνωρίζει τον αναπτυξιακό ρόλο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην οικονομία μιας χώρας. Το ερώτημα είναι εάν η χρηματοδότηση των ΑΕΙ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έχει προκύψει από ένα συνολικό στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της χώρας και των ΑΕΙ. Η απάντηση δυστυχώς είναι όχι. Όλες οι δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα από τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 2022. Το Υπουργείο Παιδείας ξεκίνησε καθυστερημένα με προδημοσιεύσεις ένταξης  τον Δεκέμβριο του 2023. Δηλαδή οι επίσημες προσκλήσεις δεν έχουν ακόμη βγει, ενάμιση χρόνο μετά την ένταξη. Αυτό που ανησυχεί την κοινότητα των ΑΕΙ είναι  ότι στις προδημοσιεύσεις αυτές αναφέρεται ως διάρκεια έργων τα δύο χρόνια, μέχρι το τέλος του 2025, όταν ακόμα και σήμερα να βγουν οι προσκλήσεις, εντάξεις έργων θα έχουμε στο τέλος του 2024. Είναι αυτονόητο ότι σοβαρά ερευνητικά έργα δεν υλοποιούνται σε ένα χρόνο. 

Ταυτόχρονα έχει γεννηθεί ένα ιδιαίτερα σοβαρό ερώτημα. Πως είναι δυνατόν να διαχειριστεί τέτοια εξειδικευμένα προγράμματα η επιτελική δομή του Υπουργείου χωρίς καμία αντίστοιχη εμπειρία, ενώ υπάρχει το ΕΛΙΔΕΚ, του οποίου όμως η συμμετοχή στα προγράμματα αυτά αφαιρέθηκε με πρόσφατο νόμο του Υπουργείου Παιδείας; Ταυτόχρονα αναφέρεται η συμμετοχή των ΑΕΙ στα προγράμματα Ερευνώ-Καινοτομώ που συνεχώς αρχίζουν εδώ και τρία χρόνια. Σκοπίμως εδώ δεν γίνεται σύγκριση με τα ποσά της δράσης αυτής στο ΕΣΠΑ 2014-2020.

Μύθος τρίτος.  Ο Γ. Γ. σκόπιμα δεν αναφέρεται στην κάλυψη θέσεων διδακτικού προσωπικού στα ΑΕΙ. 

Το Υπουργείο Παιδείας πρόσφατα ανακοίνωσε την κατανομή 360 θέσεων στα ιδρύματα της χώρας που συνδέονται με τις αφυπηρετήσεις 542 μελών ΔΕΠ.  Ταυτόχρονα ανακοινώθηκαν ότι δίνονται 270 θέσεις ΔΕΠ για στελέχωση των Πανεπιστημιακών νοσοκομείων από το Υπουργείο Υγείας που καλύπτουν όμως κενές θέσεις ιατρών του ΕΣΥ. Η σύγκριση των αριθμών αυτών με όποιον τρόπο και να γίνει δείχνει τη νέα συρρίκνωση του διδακτικού προσωπικού. Από τις 542 αποχωρήσεις του έτους 2023 οι 77 αφορούν τις Ιατρικές σχολές. Με έναν απλό υπολογισμό προκύπτει ότι για τα μέλη ΔΕΠ πλην Ιατρικών Σχολών δίνονται 105 θέσεις λιγότερες από τις 465 αφυπηρετήσεις του 2023. Σχεδόν μία στις 4 θέσεις (23%) που κενώθηκαν το 2023 δεν θα καλυφθεί! 

Μύθος τέταρτος. Αναφέρονται στο άρθρο οι ευθύνες για την αναστάτωση με τις καταλήψεις  στα ΑΕΙ ιδιαίτερα μονόπλευρα. 
Σύμφωνα με δημοσιεύματα από πηγές του Υπουργείου το σχέδιο νόμου για τα μη κρατικά πανεπιστήμια θα παρουσιαζόταν στη σύνοδο των πρυτάνεων στις 15/12. Η πρώτη  γενική παρουσίαση, όχι το νομοσχέδιο, έγινε στο υπουργικό συμβούλιο στις 20/12 με δέσμευση να ψηφιστεί τον Ιανουάριο του 2024. Στην πορεία ο Ιανουάριος έγινε Φεβρουάριος με μεγάλη πιθανότητα να μετατεθεί για αργότερα.

Το ερώτημα όλων είναι που αποσκοπεί αυτή η καθυστέρηση. Είναι βέβαιο ότι η μεγάλη αυτή χρονική περίοδος το μόνο που κάνει είναι να διευρύνει το χρόνο αναστάτωσης στα ΑΕΙ ιδιαίτερα όταν το Υπουργείο Παιδείας δεν δείχνει καμία διάθεση να συζητήσει με τα κόμματα και τους αρμόδιους φορείς τι προτείνει ώστε φοιτητές και κοινή γνώμη να είναι ενημερωμένοι. Μήπως κάποιοι επιζητούν η αναστάτωση αυτή να έχει διάρκεια;