Διευθυντές με προσόντα, Υποδιευθυντές χωρίς προσόντα;

Μήπως είναι πια η ιδέα ώριμη για ανάλογες πρακτικές ή για Σχολή Διευθυντών, ως στελεχών εκπαίδευσης, και για το δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα;

Μυλωνάς Άρης, φιλόλογος, MSc, Διευθυντής ΓΕΛ Βαλτινού Τρικάλων

Στις πρόσφατες κρίσεις για στελέχωση των σχολικών μονάδων με Διευθυντές, ο νομοθέτης προέκρινε – και ορθώς προέκρινε- τη μοριοδότηση της επιστημονικής κατάρτισης και των ακαδημαϊκών προσόντων (δεύτερα πτυχία, μεταπτυχιακά, επιμορφώσεις, ξένες γλώσσες κτλ). Η μοριοδότηση αυτή ενείχε την αναγνώριση της επιστημοσύνης και της ακαδημαϊκής αριστείας, ως θεμελιακού άξονα μιας ποιοτικής εκπαιδευτικής διοικητικής στελέχωσης. Επιπρόσθετα, ο  νομοθέτης, πέρα από αυτά τα προσόντα, συμπεριείχε επιπλέον και τη συνέντευξη  με τους υποψηφίους ως δεύτερου βασικού άξονα, για να κριθεί συνολικά η προσωπικότητα τους  ως προς την ικανότητα διοίκησης, την ενημέρωσή τους στη σχετική νομολογία, την εκπαιδευτική τους υπευθυνότητα, τη διαχείριση των συγκρούσεων, τη επικοινωνιακή τους ικανότητα,  το όραμά τους  και γενικότερα το εκπαιδευτικό τους έργο.

Όμως, στις πρόσφατες  κρίσεις οι πρώτοι κατά σειρά σε μόρια υποψήφιοι  βαθμολογήθηκαν κατά τη διαδικασία  της συνέντευξης  με άριστα(!), χωρίς να ληφθεί βέβαια υπόψη η διαφοροποίησή τους  ως προς αυτές οι παραμέτρους. Ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια υποστηρίζει ότι η εξίσωση των ανόμοιων αποτελεί μια μορφή αδικίας  και καταστρατήγησης του αναλογικού και διορθωτικού δικαίου. Μήπως αυτή η εξίσωση στη συνέντευξη ακυρώνει την ίδια τη διαδικασία της συνέντευξης; Μήπως λειτουργεί ως Δούρειος ίππος καταστρατήγησης της με αποτέλεσμα να καθίσταται η συνέντευξη των υποψηφίων μια άνευ αντικειμένου τυπική διαδικασία, καθώς δεν συνυπολογίζει ούτε την εμπειρία, ούτε το εκπαιδευτικό έργο  ούτε το ιδιαίτερο καινοτόμο εκπαιδευτικό τους ενδιαφέρον;

Επίσης, δεν είναι ιδιαίτερα  επιτιμητικό, ενώ προείχε αυτή η τακτική της βαθμολόγησης με άριστα, μερικοί υποψήφιοι, καίτοι έμπειρα διοικητικά στελέχη,  να  βαθμολογούνται  με μικρότερο βαθμό, για να ικανοποιηθεί ο ιδεολογικός ίσως προσανατολισμός ημετέρων; Σε άλλες χώρες τα  Διευθυντικά στελέχη με διαγωνισμό  φοιτούν και  στα Πανεπιστήμια με ετήσια τουλάχιστον   επιστημονική και διοικητική  επιμόρφωση και έκτοτε μονιμοποιούνται. Μήπως είναι πια η ιδέα ώριμη  για ανάλογες πρακτικές ή για Σχολή Διευθυντών, ως στελεχών εκπαίδευσης, και για το δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα;

Και αν αυτά συμβαίνουν με τις κρίσεις των Διευθυντών, ανατροπές αξιολογικών παραμέτρων συμβαίνουν σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία στις προσεχείς κρίσεις των Υποδιευθυντών σχολικών μονάδων. Ειδικότερα, στις κρίσεις των Υποδιευθυντών ..δεν συν-υπολογίζονται τα ακαδημαϊκά και επιστημονικά προσόντα, αλλά ο υπάρχων Διευθυντής της σχολικής  Μονάδας επιλέγει και χωρίς αυτά τα κριτήρια, που αποτέλεσαν το πιο ουσιαστικό βάθρο για την αξιολόγηση των Διευθυντών!

Μήπως αυτό δεν είναι ένα  άνοιγμα στις προσωπικές προτιμήσεις και συμπάθειες των Διευθυντών; Δεν είναι επιπλέον και το σοβαρότερο, μια ολοφάνερη ακύρωση μιας δημοκρατικής διαδικασίας, όταν δεν επιτρέπεται ούτε καν  η ψηφοφορία του Συλλόγου καθηγητών για  έκφρασή του ως προς την καταλληλότητα και υπευθυνότητα του υποψηφίου;  Ο μη υπολογισμός των προσόντων των Υποδιευθυντών αναμφισβήτητα αποτελεί κατάφωρη υποβάθμισή τους και μια εντονότερη αυταρχικοποίηση της ιεραρχικής δομής  σε βάρος της λειτουργικής θέσης τους.

Αναμφισβήτητα, Οι νόμοι εκφράζουν και οριοθετούν το πλαίσιο της νομιμότητας. Πολλές φορές όμως οι θεσπισμένοι  είναι άδικοι  και όχι ορθοί και είναι αναγκαίο  να τροποποιούνται, να αλλάζουν και να προσαρμόζονται επί το δικαιότερον και επί το ηθικότερον. Στην Αντιγόνη του Σοφοκλή η κείμενη νομοθεσία απαγόρευε το θάψιμο του αδελφού που ήρθε σε εμφύλια σύγκρουση με τον αδερφό του. Νόμος νόμιμος μεν, άδικος και ανήθικος δε! Στην αρχαία Σπάρτη, έπρεπε μετά την ήττα οι εναπομείναντες  στρατιώτες να θανατωθούν, γατί δεν έπεσαν στο πεδία της μάχης. Ο Αγησίλαος, ο βασιλιάς της Σπάρτης πρότεινε “να κοιμηθούν οι νόμοι το βράδυ” και να εισέλθουν  στην πόλη τελικά οι εναπομείναντες στρατιώτες, για να ξανατοποθετηθούν στο στράτευμα και για να στελεχώσουν  την κοινωνική τους ζωή! Δεν ήταν οι προσαρμογές αυτές πορεία της νομιμότητας του νόμου προς το  δικαιότερο και ηθικότερο;