Απομαγνητοφωνημένη η συνέντευξη του υπουργού Παιδείας Κ. Γαβρόγλου στην ΕΡΤ1

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ESOS

Σήμερα ενημερώσατε το υπουργικό συμβούλιο για το νέο Λύκειο. Οι αλλαγές είναι ριζικές, αλλά να ξεκινήσουμε από κάτι που αφορά τη σχολική χρονιά. 11 Σεπτεμβρίου ξεκινάνε τα σχολεία και το ερώτημα είναι, θα έχουμε δασκάλους; Τι γίνεται με τους αναπληρωτές; Είμαστε έτοιμοι;
Είμαστε πανέτοιμοι, δεν είμαστε μόνο έτοιμοι. Πέρσι ήταν μια από τις προτεραιότητες της κυβέρνησης και πολύ ορθά. Φέτος θελήσαμε με σιωπηλότερο τρόπο να δουλέψουμε πολύ συστηματικά και 11 του μήνα θα καταφέρουμε το άνοιγμα όλων των σχολείων. Μπορεί να Έχουμε ένα πολύ μικρό πρόβλημα στη Μυτιλήνη λόγω σεισμών, αλλά σίγουρα αρχίζουμε 11 Σεπτεμβρίου και το μεγάλο μας ερώτημα είναι γιατί εδώ και τόσες δεκαετίες δεν είχαμε αυτή την κανονικότητα. Από φέτος μπαίνουμε σε μια κανονικότητα που δεν θα είναι το αυτονόητο κάτι που θα απασχολεί την κοινωνία όπως την απασχολούσε τόσα χρόνια και θα προχωρήσουν τα πράγματα ομαλά.

Να πάμε τώρα στο νέο σύστημα που μας ενδιαφέρει όλους, και που ενδιαφέρει πάρα πολύ κόσμο και από πότε θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται αυτές οι αλλαγές. Αφορούν τα παιδιά που θα πάνε φέτος στην Α’ Λυκείου;
Στην Α Λυκείου δεν έχουμε αλλαγές. Άρα τα παιδιά φέτος είναι τα προγράμματά τους όπως έχουν ανακοινωθεί η θα τους ανακοινωθούν 11 Σεπτεμβρίου. Από του χρόνου θα γίνουν οι λελογισμένες αλλαγές στην Β Λυκείου και τη σχολική χρονιά 19 -20 θα γίνουν στην Γ Λυκείου. Πρέπει όμως να καταλάβουμε δύο πολύ σημαντικά πράγματα: Πρώτον ότι εμείς δίνουμε στη διαβούλευση ένα καλά επεξεργασμένο σχέδιο. Διαβούλευση σημαίνει ότι όλοι ακούμε όλους. Έχει μια σημασία αυτό. Εγώ σήμερα επικοινώνησα με όλους τους αρχηγούς των κομμάτων. Μετά το υπουργικό συμβούλιο και μάλιστα την Τετάρτη το πρωί έχω ραντεβού με τη Ν.Δ για να δούμε αναλυτικότερα αυτές τις προτάσεις και θα γίνει με όλα τα κόμματα. Το δεύτερο είναι ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία να καταλάβουμε την αρχιτεκτονική του νέου σχολείου. Όταν έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα ιδιαίτερα στην Γ Λυκείου, που ουσιαστικά έχει ακυρωθεί και ο εκφυλισμός αυτός παίρνει σβάρνα και την Β Λυκείου. Εμείς θέλουμε να ξανακερδίσουμε το σχολείο.
Η πρώτη μεγάλη αλλαγή ξεκινά από το ότι η εκπαίδευση θα είναι υποχρεωτική μέχρι τα 18. Θέλω να σας ρωτήσω ένας μαθητής που τελείωσε την Γ Γυμνασίου και μπορεί να μην σκόπευε να προχωρήσει στο Λύκειο, να σταματήσει εκεί στα 15, θα είναι υποχρεωμένος από φέτος να προχωρήσει μέχρι τη Γ Λυκείου. Και αν γίνει αυτό, εφόσον ο στόχος είναι το 2020 να γίνει 14ετής η υποχρεωτική εκπαίδευση, θα υπάρξει κάποια ενίσχυση για τους γονείς;
Σήμερα όπως γνωρίζετε είναι μέχρι το τέλος του Γυμνασίου. Έχουμε όμως πάρα πολλές περιπτώσεις που φεύγουν από το σχολείο. Δεν συνεχίζουν. Αυτό είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα και ενδεχομένως να μου δώσετε την ευκαιρία να σας μιλήσω για τις νέες δομές στήριξης του εκπαιδευτικού έργου που θα ιδρύσουμε. Αυτές θα είναι και ένας τρόπος να πείσουμε τις οικογένειες να αφήσουν τα παιδιά να πάνε στο σχολείο. Πρέπει να καταλάβουμε γιατί φεύγουν από το σχολείο; Πάρα πολλά παιδιά φεύγουν για οικονομικούς λόγους. Πάρα πολλά παιδιά όμως φεύγουν και από αδιαφορία. Πάρα πολλά παιδιά φεύγουν επειδή τους πιέζουν οι οικογένειές τους θεωρώντας ότι δεν είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αυτά όλα είναι σοβαρότατα προβλήματα και εμείς λέμε ότι θα ενισχύσουμε και κοινωνικά και ψυχολογικά. Πολλά παιδιά φεύγουν επειδή είχαν ενδεχομένως μια πολύ κακιά εμπειρία. Θα ενισχύσουμε και οικονομικά και ψυχολογικά. Παραδείγματος χάρην στις απομακρυσμένες περιοχές θα κάνουμε πλήρη χρήση των νέων τεχνολογιών. Άρα αυτό θα αφαιρέσει αυτή την ανομοιογένεια που υπάρχει ανάμεσα στις απομακρυσμένες και φτωχότερες –αν θέλετε- περιοχές από τις αστικές περιοχές.
Ένας από τους στόχους σας λοιπόν, γιατί θα δούμε στη συνέχεια και τους άλλους, είναι να αλλάξει η προσέγγιση για αυτό που λέμε μέχρι στιγμής εκπαίδευση και εκπαιδευτικό σύστημα. Θα τα δούμε όμως γιατί έχετε ανοίξει πολλά, το ζήτημα της παραπαιδείας, του τρόπου της διδασκαλίας, την παπαγαλία… Θα τα δούμε. Θέλω όμως τώρα να μπούμε λίγο πιο συγκεκριμένα στις αλλαγές που κυοφορούνται, στις προτάσεις που κάνατε. Η Α’ Λυκείου, μας είπατε, παραμένει ως έχει. Πάμε να δούμε τι αλλάζει για τη Β’ και για τη Γ’ Λυκείου.
Στη Β’ Λυκείου θα έχουμε για ορισμένα μαθήματα κάποια νέα προγράμματα σπουδών γιατί εμείς θεωρούμε ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί ένα σύστημα του οποίου ο αποκλειστικός ρόλος ήταν να σε προετοιμάζει για την επόμενη βαθμίδα και το «προετοιμάζει» σε πάρα πολλά εισαγωγικά. Γιατί ούτε για αυτό σε προετοίμαζε. Αποτέλεσμα ήταν ένας άλλος θεσμός ο θεσμός των φροντιστηρίων και της παραπαιδείας γενικότερα να γίνει οργανικό τμήμα της δημόσιας εκπαίδευσης. Είναι ένα περίεργο καθεστώς. Εμείς λέμε: το σχολείο και ξανά το σχολείο. Β’ Λυκείου, νέα προγράμματα σπουδών με κάποιες επιλογές ώστε να αρχίσεις να βλέπεις τι σε ενδιαφέρει να κάνεις μετά. Όχι υποχρεωτικά να πας στο Πανεπιστήμιο.  Υπάρχουν πάρα πολλές άλλες δυνατότητες. Αυτά θέλουμε να τα διερευνήσουν τα παιδιά, όχι κάτω από την απίστευτη πίεση στην οποία βρίσκονται.
Μειώνετε τα μαθήματα…
Μειώνουμε δραματικά τα μαθήματα
Για τη Β’ Λυκείου από τα 18 τα μαθήματα προτείνετε να είναι 10 και για την Γ΄ Λυκείου από 15 προτείνετε να είναι 7. Αυτό σημαίνει ότι θα αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας.
Ακριβώς. Θα αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας και θα ενταθεί ο τρόπος με τον οποίο οι εκπαιδευτικοί –και ξέρουμε ότι έχει μείνει το οφείλουμε σε μια μεγάλη μερίδα των εκπαιδευτικών. Αυτοί οι εκπαιδευτικοί θα κληθούν να παίξουν ένα ακόμη πιο σύνθετο εκπαιδευτικό ρόλο. Γι αυτό και η σημασία των επιμορφώσεων, γι αυτό και η σημασία των δομών στήριξης. Ξέρετε το πιο δύσκολο πράγμα σε εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις διεθνώς είναι οι μεταβατικές διατάξεις. Γιατί δεν μπορείς να έχεις ένα μοντέλο. Τα μοντέλα είναι για τα χαρτιά. Η ζωή είναι πολύ πιο περίπλοκη από τα μοντέλα. Και το δεύτερο, είναι μια κοινωνία που είναι έτοιμη να ακούσει τις προτάσεις. Θεωρούμε ότι δεν υπάρχει οικογένεια σήμερα που να δέχεται το καθεστώς με το οποίο δεν λειτουργεί η Γ’ Λυκείου και το καθεστώς με το οποίο μπαίνεις την επόμενη.
Η αλλαγή είναι το ζητούμενο, φαντάζομαι από την μεγαλύτερη μερίδα του κόσμου. Πάμε όμως να δούμε και για τον βαθμό του απολυτηρίου. Να δούμε πώς θα προκύπτει και αν θα παίζει ρόλο για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια.
Να δεχτούμε καταρχήν, αξιωματικά –γιατί αυτό έχει μεγάλη σημασία γιατί βλέπω διάφορες εφημερίδες και site που είτε δεν το καταλαβαίνουν είτε δεν θέλουν να το καταλάβουν- ότι δεν πρέπει οι τρείς ώρες εξετάσεων του Ιουνίου να είναι αυτές που θα παίξουν ρόλο για το τι θα κάνεις στη ζωή σου. Θα υπάρχουν λοιπόν μαθήματα τα οποία θα είναι κεντρικά οργανωμένες οι εξετάσεις με τα οποία θα δοκιμάζεσαι σε αυτά τα μαθήματα. Και επίσης θα υπάρχουν οι ενδοσχολικές εξετάσεις και θα υπάρχουν οι δημιουργικές εργασίες. Έχει σημασία αυτό. Όπως έχει σημασία και η γενικότερη παρουσία σου στην τάξη. Εμείς λοιπόν τι λέμε; Για να πάρεις τον βαθμό απολυτηρίου, αφού θα είναι υποχρεωτική η εκπαίδευση -και θέλουμε να μην είναι μια εκπαίδευση που θα αποκλείει κόσμο- αν τυχόν η επίδοσή σου στη διάρκεια του σχολικού έτους είναι αυτή που πρέπει να είναι -και δεν υπάρχει λόγος να μην είναι- το 90% θα μετράει για τον βαθμό απολυτηρίου και το 10% θα είναι οι βαθμοί που θα έχεις πάρει στις κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις που θα είναι για τρία μαθήματα. Τώρα είναι τέσσερα τα μαθήματα. Άρα θα έχεις εξετάσεις κεντρικά οργανωμένες και όλα τα υπόλοιπα ποπυ είναι οι ερευνητικές εργασίες, τα προφορικά…
Τι έχει γίνει κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Συμμετοχή στην τάξη, προφορικά, τεστ, ασκήσεις, διαγωνίσματα του πρώτου τετραμήνου αλλά και οι εργασίες, οι οποίες να σημειώσουμε ότι θα δίνονται σε εξωτερικούς αξιολογητές.
Υπάρχει μια μεταβατική κατάσταση που θα πρέπει να εξασφαλιστεί το κύρος των εκπαιδευτικών και κυρίως να μην είναι και αυτή η απίστευτη πίεση που έχουν οι εκπαιδευτικοί από τους γονείς. Δηλαδή, μια αντίρρηση που έρχεται από καλοπροαίρετο κόσμο είναι «ωραία και τι θα γίνει αν όλοι παίρνουν 20 στα ενδοσχολικά; Γιατί οι καθηγητές θέλουν να κάνουν να χατίρια των μαθητών, των οικογενειών κλπ». Εμείς λέμε ότι πρέπει όλοι να αλλάξουν. Θα αλλάξουμε σιγά σιγά; Θα αλλάξουμε μέσα από επιμορφώσεις. Στο μεταξύ θα υπάρχουν εξωτερικοί αξιολογητές. Δεν είναι ανάγκη τις εργασίες ενός σχολείου να τις διορθώνουν οι καθηγητές αυτού του σχολείου, μπορεί να τις διορθώνουν αξιολογητές από άλλα σχολεία. Αυτό θα δημιουργήσει ένα νέο κλίμα. Θα ξεβολευτούν πάρα πολλοί.
Για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, θα έχουμε μεικτό σύστημα όπου θα παίζει ρόλο το απολυτήριο αλλά και κάποιες εξετάσεις;
Είναι οι ίδιες εξετάσεις που είδαμε και πριν…
Είναι οι εξετάσεις που γνωρίζαμε μέχρι πρότινος ως πανελλαδικές, μειωμένες κατά ένα μάθημα, δηλαδή τρία τα μαθήματα, και αλλάζει όλο το σύστημα. Θα γίνει ένας επαναπροσδιορισμός αυτών των εξετάσεων καθώς θα παρεισφρήσουν και άλλες μορφές αξιολόγησης.  
Άλλες μορφές αξιολόγησης. Όπως ακριβώς το είπατε. Και σε πρώτη φάση λέμε να είναι 20% με 80%. Αλλά αυτό δεν θα μένει εσαεί. Την επόμενη χρονιά, δηλαδή την τέταρτη χρονιά από σήμερα θα γίνει 40%-60%. Εμείς λέμε ότι υπάρχει μία δέσμευση αυτή τη στιγμή να υπάρχουν κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις σε τρία μαθήματα αλλά κοιτάξτε μία πολύ μεγάλη διαφορά. Εμείς θα καθιερώσουμε εξετάσεις και τον Ιανουάριο για όποια παιδιά  θέλουν.
Αυτό είναι το λεγόμενο bonus. Αν θέλουν τα παιδιά να κρατήσουν τον βαθμό από τις εξετάσεις του Ιανουαρίου τον κρατούν.
Στον βαθμό που καλυτερεύει, βελτιώνει τον βαθμό του Ιουνίου.
Είναι στην διακριτική τους ευχέρεια.
Αλλά ξέρετε εγώ τέλος Ιανουαρίου θα ξέρω ότι τουλάχιστον έτσι όπως διαβάζω είναι μια χαρά, τα βγάζω πέρα.
Ελάτε τώρα να δούμε και κάποια παραδείγματα. Τι μαθήματα θα δίνει κάποιος, για παράδειγμα να μπει στη Φιλοσοφική Σχολή;
Θα δίνει τη Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία που θα είναι υποχρεωτικό μάθημα για όλα τα πεδία, τα ελάχιστα υποχρεωτικά, θα δίνει Ιστορία και Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, Κεντρικές Εξετάσεις με τους συντελεστές που είπαμε και μετά θα έχει μία ελεύθερη επιλογή. Η ελεύθερη επιλογή που μπορεί  να έχει θα μπορεί  να είναι είτε από μαθήματα που συνδιάζονται με αυτά είτε μπορεί να θέλει ν α πάρει Μουσική, να πάρει οποιοδήποτε άλλο μάθημα και οι συντελεστές όλοι αυτοί θα σε βάζουν μέσα στο Πανεπιστήμιο. Αλλά θα είναι για τα τρία μαθήματα και με τον συντελεστή που έχουμε πει δηλαδή το 80% την πρώτη φορά που θα εφαρμοστεί.
Οπότε έχουμε αυτά τα τρία μαθήματα για παράδειγμα στη Φιλοσοφική. Τη Νέα Ελληνική Γλώσσα, την Ιστορία και τα Αρχαία. Και μετά έχουμε ένα μάθημα επιλογής, το οποίο θα έχει την ίδια βαρύτητα στα μαθήματα επιλογής;
Όχι βέβαια.
Θα συμψηφίζεται πώς ;
Θα συμψηφίζεται ανάλογα με τα ποσοστά που έχουμε πει μέχρι τώρα. Αλλά και τα υπόλοιπα θα έχουν επίσης εργασίες, θα έχουν μέσα στην τάξη μια παρουσία, δηλαδή ξέρετε ότι δεν πάμε να κάνουμε να μάθουν τα παιδιά τεχνικές με τις οποίες θα μπαίνουν στα Πανεπιστήμια. Πάνε να μάθουν γνώσεις που θα τις χρησιμοποιήσουν για να μπαίνουν μέσα. Είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα.
Αυτή είναι η πρόθεσή σας.
Αυτή είναι η πρόθεση, βεβαίως.
Ελπίζουμε να προχωρήσει.
Κι εμείς το ελπίζουμε και είμαστε και πολύ αισιόδοξοι.
Πάμε να δούμε τώρα και για τα Πολυτεχνεία λοιπόν, που ήταν από τις σχολές με πολύ ψηλές βάσεις φέτος.
Κοιτάξτε, εδώ θα έχουμε πάλι τα Νέα Ελληνικά όπως είπαμε, θα έχουμε τα Μαθηματικά προφανώς, τώρα ανάλογα σε ποιο τμήμα πολυτεχνικό είναι να μπει το κάποιο παιδί, το τρίτο μάθημα θα μπορεί να είναι η Φυσική ή η Πληροφορική ή η Χημεία- Βιολογία, είναι θέματα που θα εξαρτηθούν και σε μία συνεννόηση και με τα Πανεπιστήμια. Ξέρετε τα Πανεπιστήμια δεν μπορούν να μείνουν έξω από μία  τόσο  ριζική ανασυγκρότηση της εκπαίδευσης του Λυκείου. Άρα θα πρέπει να έρθουμε και σε συζητήσεις με τα Πανεπιστήμια και που νομίζω πάρα πολλοί  πανεπιστημιακοί είναι πολύ ανοιχτοί να προτείνουν κι αυτοί πολύ ενδιαφέροντα πράγματα.
Για να δούμε κάποια ακόμη παραδείγματα. Να δούμε τα τμήματα Οικονομίας. Και εδώ έχουμε Νέα Ελληνική  Γλώσσα, Μαθηματικά, Κοινωνία-Οικονομία και ελεύθερη επιλογή, Φυσική για παράδειγμα…
…ξένη Γλώσσα…άρα έχουμε κι εδώ μία πλειάδα δυνατοτήτων που τα παιδιά θα μπορούν να παίρνουν.
Και το ίδιο ισχύει και για την Ιατρική;
Το ίδιο θα ισχύσει και για την Ιατρική με αντίστοιχα μαθήματα όπως βλέπουμε εδώ. Έχουμε προτάσεις για όλες τις γνωσιακές περιοχές και όπως σας είπα θα συζητήσουμε αυτά  τα θέματα αλλά εμείς έχουμε καταλήξει σ’ αυτό, είμαστε ανοιχτοί αν υπάρχουν κάποιες αδυναμίες να τις δούμε αλλά νομίζουμε ότι θα είναι σε λεπτομέρειες, ειδικά σε αυτά τα επίπεδα.
Τώρα υπάρχει και μια πρόβλεψη, σ’ αυτή την πρόταση που κάνατε, για τους μαθητές που δεν επιθυμούν την πρόσβαση στην Τριτοβάθμια.
Βεβαίως, πάμε δεκατετράχρονη εκπαίδευση που σημαίνει ότι η Πολιτεία καταρχήν παρέχει τις δυνατότητες εκπαίδευσης μέχρι και την Γ’ Λυκείου. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία. Η Πολιτεία παρέχει λοιπόν παρέχει αυτές τις δυνατότητες. Θα υπάρχουν απιδιά τα οποία δεν θα θέλουν υποχρεωτικά να πάνε στα Πανεπιστήμια. Η ζωή είναι πολύ πιο πλούσια από το να πηγαίνει κανείς μόνο στο Πανεπιστήμιο. Αυτά τα παιδιά θα μπορούν να πάρουν ό,τι θέλουν. Αλλά ειδικά γι’ αυτά τα παιδιά θα έχουμε την Πληροφορική όπου στο τέλος θα μπορεί να παίρνει το πτυχίο του ECDL που σήμερα δεν το δίνουμε. Ξένες γλώσσες, όπου θα υπάρχει Κρατικό πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας. Και όπως βλέπετε Γραμμικό σχέδιο κλπ. και μπορούν να παίρνουν και μαθήματα από τα ΕΠΑΛ στον βαθμό που Τα Επαγγελματικά Λύκεια, έχουμε Επαγγελματικά Λύκεια που είναι κοντά στα σχολεία αλλιώτικα θα το κάνουμε με τις νέες τεχνολογίες. Άρα δίνουμε και μία δυνατότητα  για τα παιδιά αλλά  όχι σαν παιδιά δεύτερου Θεού. Προσέξτε, έχει μεγάλη σημασία.
Δεν αποκλείονται  ουσιαστικά από αυτό το σύστημα εκπαίδευσης τα παιδιά τα οποία δεν θέλουν να προχωρήσουν με αυτές τις Κεντρικές Εξετάσεις που όπως είπαμε είναι στα χνάρια των Πανελλαδικών Εξετάσεων που γνωρίζαμε ως τώρα.
Εμείς θέλουμε σε όλα τα παιδιά να τους δώσουμε τις δυνατότητες ώστε να ξαναγυρίσουν στο σχολείο και επί της ουσίας. Όχι να έρχονται το πρωί νυσταγμένα, να βαριούνται όλη τη μέρα και να φεύγουν.
Και κλείνοντας λοιπόν το κεφάλαιο της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, να πούμε ότι, να ξεκαθαρίσουμε ότι τρία μαθήματα λοιπόν, να διευκρινίσουμε, θα είναι τα μαθήματα που θα δίνουν για τις εξετάσεις οι μαθητές και το τέταρτο θα ισχύσει για την ενδοσχολική βαθμολογία, για το απολυτήριο.
Βεβαίως. Υπάρχουν και κάποια άλλα επιλογής τα οποία και αυτά θα είναι μέσα στη διαδικασία μόρφωσης και επιμόρφωσής τους.
Αλλάζει λοιπόν η αξιολόγηση, το είπαμε και πριν. Ο στόχος σας είναι να αλλάξει και η μέθοδος. Επόμενος στόχος είναι να αλλάξει και το περιεχόμενο;
Aυτά δεν μπορούν να ξεχωριστεί το ένα από το άλλο και το ξέρετε πάρα πολύ καλά. Όλα αυτά θα είναι επιτυχημένα στον βαθμό που το περιεχόμενο θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των καιρών μας. Εγώ τουλάχιστον -όχι εσείς αλλά εγώ - προέρχομαι από μία παράδοση όπου το κεντρικό στοιχείο της εκπαίδευσης ήταν το βιβλίο. Διότι οι γνώσεις που υπήρχαν , οι πληροφορίες που υπήρχαν στο βιβλίο ήταν δυσεύρετες. Στην εποχή μας η σχέση πληροφορίας και γνώσης  έχει αλλάξει. Άρα πρέπει να αλλάξουν και οι θεσμοί οι οποίοι είναι θεσμοί μετάδοσης παραγωγής της γνώσης κλπ. Γι’ αυτό κι ένα από τα μεγάλα θέματα που θα ανοίξουμε είναι η συζήτηση για τα προπτυχιακά μαθήματα, τα οποία πολλά είναι στον ελεύθερο πιλότο. Άρα σχολείο, επί της ουσίας εκπαιδευτική διαδικασία, όχι τεχνικές για να μπαίνω μόνο, να βγαίνω μορφωμένος που είναι ένα πράγμα όχι εύκολο, αλλά πολύ καθοριστικό και εξαιρετικά γοητευτικό.
Δεν έχουμε πάρα πολύ χρόνο. Δεν ξέρω ποια ερώτηση να διαλέξω. Θα μας πείτε αν θα υπάρξουν προγράμματα επιμόρφωσης για τους καθηγητές, για τους Σχολικούς Συμβούλους και για τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό.
Ναι, τα θέσατε. Και τα τρία μαζί, αποκλείεται ένα τέτοιο σύστημα να πετύχει αν η Πολιτεία δεν φροντίσει καταρχήν τους εκπαιδευτικούς. Τους εκπαιδευτικούς που στήριξαν τον τρόπο πραγματικά γενναιόδωρα πρέπει να πούμε, με έναν συγκλονιστικό τρόπο το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Αρχίζουμε με ένα νέο εθνικό σύστημα επιμορφώσεων που θα είναι  και δια ζώσης και μέσω των νέων τεχνολογιών. Είναι έτοιμο, θα παρουσιαστεί και στα υπόλοιπα κόμματα, έχουμε νέες δομές εκπαιδευτικής στήριξης που «αντικαθιστούν» τη λειτουργία των Σχολικών Συμβούλων,  πολλά στοιχεία παραμένουν τα ίδια αλλά βασικά αντικαθιστούν και να πούμε και κάτι που ενδεχομένως δεν θέλετε να ρωτήσετε. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να γίνει τσάμπα. Θα υπάρξει κόστος και η κυβέρνηση έχει δεχτεί ότι ό,τι μπορούμε να εξοικονομήσουμε να δίνεται να δίνεται προφανώς στην υγεία άλλα και στην εκπαίδευση ώστε να διαχειριζόμαστε τα χρήματα με έναν ορθολογικό μεν τρόπο αλλά δεν μπορεί αν γίνεται και χωρίς καθόλου χρήματα.
Μια τελευταία ερώτηση. Έχετε κάνει λόγο πολύ  και στις συνεντεύξεις που έχετε δώσει τόσο για την παραπαιδεία όσο και για την παπαγαλία και για όλο αυτόν τον τρόπο που γίνεται η διαδικασία της εκμάθησης. Πώς θα παταχθεί αυτό και ήθελα να σας ρωτήσω το εξής. Μιλάμε για Νέο Λύκειο. Ωστόσο όλα αυτά τα προβλήματα, που όπως αναφέρετε κι εσείς, ξεκινούν από πού νωρίς. Ξεκινούν από το Δημοτικό. Μήπως θα πρέπει να ανοίξει η συζήτηση και για Νέο Δημοτικό και για Νέο Γυμνάσιο ;
Ανοίγουμε το Νέο Λύκειο και όπως είδατε δεν είναι το ευκολότερο πράγμα. Αν τα ανοίξουμε και όλα μαζί δεν θα καταφέρουμε και πολλά πράγματα. Θίξατε όμως ένα θέμα που νομίζω αφορά όλη την κοινωνία. Ανεξαρτήτως πολιτικών και ιδεολογικών τοποθετήσεων, πρέπει όλοι να κοιταχτούμε στον καθρέφτη και να δούμε γιατί τυραννάμε τα παιδιά μας με την παραπαιδεία. Για παιδιά δεκαεπτά ετών αυτό που γίνεται σήμερα θα το βρούμε μπροστά μας σε κάποια δεκαετία. Και ελπίζω να μην είναι παραμορφωτικά τα φαινόμενα που ζουν αυτά τα παιδιά σήμερα. Εμείς λοιπόν λέμε, παιδιά θα τελειώνετε το σχολείο- θα προσπαθήσουμε το σχολείο να μένει ανοιχτό και ως αργότερα ώστε τα παιδιά να συνεργάζονται μεταξύ τους για τις εργασίες, οι καθηγητές θα μειώσουμε τις ώρες που  πρέπει να είναι στην τάξη, αλλά θα δώσουμε την δυνατότητα να είναι στο σχολείο και τα παιδιά να τους συμβουλεύονται, άρα το σχολείο να είναι το κέντρο αναφοράς της γνώσης. Αυτό λοιπόν πρέπει να το ενισχύσουν οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί και κυρίως εσείς που επηρεάζετε τόσον κόσμο.