dictyo.gr

 Νέα δραματική μείωση στις εγγραφές στα Δημοτικά Σχολεία: Αντίκτυποι της δημογραφικής κρίσης στην Ελλάδα

dictyo.gr

 

 Η δημογραφική κρίση στην Ελλάδα συνεχώς εντείνεται, με συνέπειες που πλήττουν όλες τις πτυχές της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Ένα από τα πιο ηχηρά παραδείγματα αυτής της κρίσης είναι η δραματική μείωση των παιδιών που εγγράφονται στην Α’ Δημοτικού. Το 2025, αναμένονται μόνο 60.000 παιδιά με ελληνική ιθαγένεια και 9.000 παιδιά με αλλοδαπή ιθαγένεια να ξεκινήσουν τη σχολική τους πορεία στην πρώτη τάξη του Δημοτικού. Συγκριτικά, το 2010, στην Α’ Δημοτικού εγγράφηκαν 100.000 παιδιά με ελληνική ιθαγένεια και 15.000 παιδιά με αλλοδαπή ιθαγένεια, καταγράφοντας μια μείωση 40.000 παιδιών σε 15 χρόνια. Αυτή η μείωση αντικατοπτρίζει την γενικότερη τάση μείωσης του πληθυσμού της χώρας.

Η δημογραφική αυτή συρρίκνωση δεν περιορίζεται μόνο στην εκπαίδευση. Ο συνολικός αριθμός των γεννήσεων στην Ελλάδα έχει μειωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια. Από το 2018 και μετά, οι γεννήσεις στη χώρα έχουν πέσει κάτω από τις 80.000, ενώ το 2022 καταγράφηκαν μόλις 85.000 γεννήσεις. Η συνεχιζόμενη αυτή μείωση είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού παραγόντων, όπως η καθυστερημένη ηλικία τεκνοποίησης και η οικονομική ανασφάλεια, η οποία επηρεάζει τις αποφάσεις των νέων ζευγαριών σχετικά με την απόκτηση παιδιών.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι, τα τελευταία χρόνια, οι θάνατοι στην Ελλάδα έχουν ξεπεράσει τον αριθμό των γεννήσεων. Το 2021 και το 2022, ο αριθμός των θανάτων ξεπέρασε τους 146.000 και 142.000 αντίστοιχα, καταγράφοντας μία από τις μεγαλύτερες θνησιμότητες των τελευταίων δεκαετιών. Το 2023, οι θάνατοι έφτασαν κοντά στους 140.000. Σήμερα, στην Ελλάδα, για κάθε νέο παιδί που γεννιέται, αντιστοιχούν δύο θάνατοι, γεγονός που ενισχύει τη συνεχιζόμενη μείωση του πληθυσμού.

Επιπλέον, σημαντική είναι η αύξηση του ποσοστού των γεννήσεων που πραγματοποιούνται στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, περίπου το 10% και πάνω των γεννήσεων Ελλήνων πραγματοποιούνται εκτός της χώρας, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης και της μετανάστευσης των Ελλήνων νέων, ιδιαίτερα μετά το 2012. Στο 2005, οι γεννήσεις Ελλήνων στο εξωτερικό ανέρχονταν σε περίπου 3.000, ενώ τα τελευταία χρόνια ο αριθμός αυτός έχει αυξηθεί σημαντικά. Παρά τις αυξημένες γεννήσεις των Ελλήνων στο εξωτερικό, η μείωση του πληθυσμού στην Ελλάδα παραμένει ένα μεγάλο πρόβλημα.

Η δημογραφική αυτή ύφεση έχει επιπτώσεις και στην κοινωνική και οικονομική δομή της χώρας. Σήμερα, το 50% του πληθυσμού της Ελλάδας είναι άνω των 45 ετών, κάτι που σημαίνει ότι η χώρα έχει έναν εξαιρετικά γηρασμένο πληθυσμό. Ταυτόχρονα, οι νέοι Έλληνες εγκαταλείπουν τη χώρα αναζητώντας καλύτερες επαγγελματικές ευκαιρίες και καλύτερη ποιότητα ζωής στο εξωτερικό. Το αποτέλεσμα είναι ότι η χώρα χάνει νέους και παραγωγικούς πολίτες, γεγονός που οδηγεί σε μια συνεχώς μειούμενη εργατική δύναμη και σε μεγάλες κοινωνικές προκλήσεις.

Οι επιπτώσεις αυτής της δημογραφικής κρίσης είναι ήδη εμφανείς στο εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς και στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Η μείωση των παιδιών που φοιτούν στα σχολεία συνεπάγεται και λιγότερους μαθητές για τις επόμενες γενιές, κάτι που επηρεάζει την ανάγκη για εκπαιδευτικούς και τη λειτουργία των σχολικών μονάδων. Ταυτόχρονα, η γήρανση του πληθυσμού προκαλεί ένα αυξανόμενο βάρος για τις κοινωνικές υπηρεσίες και το συνταξιοδοτικό σύστημα.

Επιπλέον, η καθυστερημένη ηλικία τεκνοποίησης, που σήμερα έχει φτάσει άνω των 30 ετών για πολλές γυναίκες, εντείνει τη δημογραφική πρόκληση. Η οικονομική ανασφάλεια και οι δυσκολίες στον επαγγελματικό τομέα οδηγούν πολλούς νέους να αναβάλουν τη δημιουργία οικογένειας, ενώ οι οικογενειακές υποχρεώσεις και η έλλειψη στήριξης από το κράτος επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τη διαδικασία απόκτησης παιδιών.

Το μέλλον της χώρας εξαρτάται από τη δυνατότητα να αντιστραφεί αυτή η αρνητική πορεία. Οι πολιτικές που θα πρέπει να εφαρμοστούν πρέπει να εστιάζουν όχι μόνο στην ενίσχυση των γεννήσεων αλλά και στην προσέλκυση νέων ανθρώπων στην Ελλάδα, με τη δημιουργία συνθηκών ευημερίας και ασφαλούς προοπτικής για τις επόμενες γενιές.