Το έπος των μετεγγραφών

dictyo.gr

 

 

Μία από τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής ανώτατης εκπαίδευσης είναι ο θεσμός των μετεγγραφών των φοιτητών. Για την ακρίβεια, δεν γνωρίζουμε αν άλλες τριτοκοσμικές χώρες έχουν το χούι να ασκούν κοινωνική πολιτική εις βάρος των ΑΕΙ, αλλά δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ να βρεθεί στο Κέμπριτζ επειδή ο πατέρας του είναι τρίτεκνος, ούτε να μεταπηδήσει από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Χάρβαρντ, επειδή ο αδελφός του σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης.

Στην Ελλάδα πάλι, κάθε φθινόπωρο είχαμε το έπος των μετεγγραφών. Χιλιάδες φοιτητές και οι γονείς τους έτρεχαν με τα χαρτιά στα χέρια από γραμματεία σε γραμματεία· δεκάδες άρθρα και παρεμβάσεις πανεπιστημιακών στηλίτευαν το φαινόμενο να υπερδιπλασιάζεται σε κάποια τμήματα ο αριθμός των νεοεισερχομένων φοιτητών, στις πολλαπλάσιες θέσεις που είχαν ορίσει «υπουργοί φίλοι του λαού», που δεν ήθελαν να στερήσουν από τους ψηφοφόρους τους το όνειρο «να γίνει το παιδί γιατρός ή δικηγόρος».

Πριν από το έπος των μετεγγραφών, είχαμε την κωμωδία των προτάσεων: εκατό φοιτητές ζητούσε π.χ. η Νομική Αθηνών, διακόσιες θέσεις νομοθετούσε ο υπουργός, για να καταλήξουν 400 οι εισακτέοι μετά τις μετεγγραφές, οι οποίες γίνονταν με κριτήρια που αποφάσιζε πάλι ο πολιτικός. «Ενδεικτικό είναι ότι το 2009 ια πανεπιστήμια ζήτησαν 26.509 φοιτητές και τελικά ο αριθμός των εισακτέων καθορίστηκε στις 40.180, δηλαδή 13.671 επιπλέον» («Καθημερινή», 16.1.2020). «Στο ΑΠΘ το 2014-2015 ο ένας στους τρεις πρωτοετείς -32,2% το ακριβές ποσοστό- ήταν από μετεγγραφή: 2.085 από μετεγγραφή σε σύνολο 6.475 εισακτέων» («Καθημερινή», 29.1.2018). Με αυτόν τον τρόπο κάθε κυβέρνηση έκανε «κοινωνική πολιτική» -ήτοι ψηφοθηρία- στων ΑΕΙ το κεφάλι, επιβαρύνοντας φυσικά την εκπαιδευτική διαδικασία.

Η μερική αποκέντρωση της διαδικασίας εισαγωγής που έκανε η κ. Νίκη Κεραμέως (επέτρεψε στα τμήματα ΑΕΙ ιη στάθμιση του συντελεστή βαρύτητας ανά μάθημα) είναι προς ιη σωστή κατεύθυνση, αλλά ελλιπής. Αυτό φαίνεται τώρα με ιο «αλαλούμ των συντελεστών βαρύτητας που όρισε κάθε τμήμα και της απόφασης του υπουργείου Παιδείας για τις μετεγγραφές» («Καθημερινή», 11.10.2022). Είναι λογικό: η αποκέντρωση (συντελεστές βαρύτητας) με τις συγκεντρωτικές αποφάσεις (για τις μετεγγραφές) είναι σαν το λάδι με το νερό. Δεν αναμειγνύονται.

Η μόνη λύση είναι να αποφασίσουν ια τμήματα πόσους υποψηφίους και με ιι κριτήρια θα δεχθούν από μετεγγραφή. Στο κάτω κάτω της γραφής, τα ΑΕΙ στενάζουν από το βάρος του υπερπληθυσμού των φοιτητών και η ακαδημαϊκή κοινότητα (δικαίως) γκρινιάζει για τον μεγάλο αριθμό των μετεγγραφών.

Του Πάσχου Μανδραβέλη

Καθημερινή